#053 – Tứ tiền đồ (sử dụng 4 loại vốn để có được tự do và giàu có)

Bạn có giống tôi không?

Sinh ra trong gia đình bình thường.

Bố mẹ cố gắng làm lụng vất vả để có tiền cho chúng tôi ăn học, rồi theo đuổi một con đường định sẵn như bao đứa trẻ khác: đi học → ra trường → có một việc làm ổn định.

Tôi hỏi mẹ, tại sao tôi phải đi theo con đường này. Mẹ tôi cười, vì mọi người đều làm vậy con ạ. Con phải học để thi đỗ đại học, lên thành phố học tập, kiếm việc làm, và rồi xin một công việc ổn định. Con sẽ không còn vất vả như bố mẹ nữa.

Tôi hí hửng nuôi hi vọng về một tương lai nơi thành thị.

Nhưng khi đi học và cả quãng thời gian đi làm những công việc đầu tiên, mọi thứ không như những gì tôi mong đợi.

Tôi hỏi hết người này đến người khác, rằng họ có thực sự hạnh phúc với những gì mình đang làm không?

Họ đứng hình trong 5 giây… rồi lảng đi chuyện khác.

Rõ ràng, họ có một khát khao được sống tự do làm điều mình thích, và họ cũng biết rằng làm thuê mãi thì không thể giàu được. Nhưng ánh mắt họ lại luôn lẩn tránh vì sợ phải đối mặt với “con ngáo ộp” ngoài kia.

Năm 2018, tôi ra kinh doanh riêng với suy nghĩ ngây thơ rằng: nếu trở thành ông chủ mình sẽ được tự do và giàu có. Nhưng khoảng 2 năm sau đó, tôi nhận ra mình đã lầm đường lạc lối. Tôi phải làm việc 10-12 tiếng một ngày. Khổ sở với sự đa nhiệm. Bị trói chân bởi đối tác góp vốn, và nhân viên.

Con đường kinh doanh tôi đang đi cũng chỉ là những ảo tưởng được sắp đặt sẵn bởi truyền thông, sách vở: khởi nghiệp → chọn một ngách → tuyển nhân viên/chung vốn → chiến đấu với ngách đó tới “chết” (ngủ ít, ăn uống thất thường, cày như trâu). Nó còn khốn khổ hơn cái con đường mà bố mẹ, xã hội đã sắp đặt cho tôi từ trước.

Hay là quay lại làm thuê nhỉ?

Tôi quay lại làm thuê thật. Nhưng chưa được một năm thì lại từ bỏ. Bởi vì, trong đầu tôi không ngừng nghĩ về những điều mình thực sự mong muốn.

Gạt cái “tôi” sang một bên để tìm ra bằng được sai lầm trong quá khứ. Tôi vứt hết các loại sách kinh doanh (self-help) thịnh hành vào sọt rác. Thay vào đó, tập trung nghiên cứu triết học, tâm lý học, bản chất con người, và cả nghệ thuật (khi nghe được Naval nói rằng: các doanh nhân vĩ đại đều là nghệ sĩ).

Nó giúp tôi có một bức tranh toàn cảnh, và hiểu rõ ràng về sự phát triển của xã hội. Từ đó, tôi định vị được điểm xuất phát, và con đường phù hợp cho bản thân – để rồi bước đi một cách vững vàng hơn bao giờ hết.

Trong lá thư này, tôi sẽ chia sẻ lại toàn bộ hiểu biết của tôi về:

• 4 loại vốn (tứ tiền đồ) làm nền tảng để vươn lên giàu có từ một người xuất phát điểm từ số 0.
• Cách tôi sử dụng 4 loại vốn để phát triển con đường kinh doanh trong nền kinh tế số.

Khi hiểu được những điều này, bạn sẽ cắt nghĩa thành công của một con người.

Bạn biết được nguyên nhân tại sao họ thành công, bạn sẽ không còn lý do để so sánh bản thân với họ nữa.

Còn về phía bạn?

Bạn sẽ tìm được con đường của riêng mình, phù hợp với hoàn cảnh, lợi thế, và tính cách để chính thức bước lên con đường xây dựng cuộc sống thịnh vượng (giàu có, tự do).

Vốn tự thân

Vốn tự thân bao gồm:

• Cơ thể
• Vẻ bề ngoài
• Trường năng lượng

1. Cơ thể

Là phần thân thể của bạn sau lớp trang điểm, quần áo.

Thân thể là nền tảng quan trọng được hình thành từ khi bạn sinh ra và chăm chút trong quá trình sống.

2. Vẻ bề ngoài

Vẻ bề ngoài quan trọng đến thế sao???

Quan trọng chứ.

Không ai có thể phủ nhận.

Nhà tâm lý học Edward Thorndike là người đầu tiên đặt ra thuật ngữ “hiệu ứng Halo” hay “hiệu ứng hào quang”.

Ông đã thực hiện một thí nghiệm ở các người lính. Trong đó, các sĩ quan chỉ huy được yêu cầu đánh giá cấp dưới của mình về trí thông minh, thể chất, khả năng lãnh đạo, và tính cách, mà không được phép nói chuyện với cấp dưới của mình. Kết quả những người có ngoại hình hấp dẫn hơn được cho là thông minh hơn, và giỏi hơn.

Thí nghiệm này cho thấy, nhiều người được cân nhắc thăng tiến trong công việc không có nghĩa là vì họ giỏi hơn hay thông minh hơn người khác, mà đơn giản là họ đẹp hơn. Đó là lý do tại sao việc chăm chút ngoại hình lại quan trọng đến vậy.

Trong lĩnh vực truyền thông, sự chú ý là tiền tệ. Những người có ngoại hình đẹp thường gây được sự chú ý. Đặc biệt là các hot girl, hot boy nổi đình, nổi đám trên mạng xã hội. Ví dụ điển hình là Ngọc Trinh.

Vẻ bề ngoài có 4 điểm cần lưu ý:

• Chiều cao (hoặc to đối với nam giới), và có khuôn mặt đẹp
• Trang phục, phụ kiện, make-up (trên môi trường mạng xã hội thì có app filter, photoshop,…)
• Phong thái.

Trong đó, phong thái đóng vai trò quan trọng.

Nó là cách bạn thể hiện bản thân qua hành vi, cử chỉ, lời nói và cách ứng xử hàng ngày. Khi bạn có phong thái tốt thường toát lên sự tự tin, bình tĩnh và cuốn hút, tạo cảm giác dễ chịu và tin tưởng cho người đối diện.

Trong khía cạnh xây dựng phong thái, tôi thích nhất lời khuyên từ Jordan B. Peterson:

“Đứng thẳng với vai hướng ra sau là chấp nhận trách nhiệm khủng khiếp của cuộc sống, với đôi mắt mở to.”

Khi bạn thực hiện theo lời khuyên này, ít nhất tinh thần bạn sẽ thêm phần mạnh mẽ, và mọi người xung quanh cũng thêm phần tôn trọng bạn.

3. Trường năng lượng

Đó là cách bạn cảm nhận về một người.

Bạn cảm thấy chán ghét họ, hoặc bình an khi ở bên họ nhưng không biết tại sao.

Ví dụ tích cực:

• Thầy Thích Minh Tuệ. Thầy cũng không đẹp trai, giọng nói cũng không quyến rũ như MC nhưng mọi người vẫn bị cuốn hút.

• Đức Chúa Jesus với hai bàn tay trắng, nhưng chỉ với một câu nói mà Ngài đã khiến hai người đánh cá đi theo.

• Đức Phật được nhiều đệ tử tin tưởng, dù ngài tài sản của ngài chỉ có 3 y một bát. Đến nỗi, Ngài còn nói rằng “tin ta mà không hiểu ta là phỉ báng ta” – ngài không muốn mọi người tin Ngài một cách mù quáng.

Ví dụ tiêu cực:

• Một người rất giỏi ngụy trang vẻ bề ngoài, ngôn ngữ cơ thể, giọng nói. Ban đầu bạn rất hào hứng với họ. Nhưng trực giác bạn luôn mách bảo rằng người này “hình như” có gì đó sai sai. Đó là do trường năng lượng tiêu cực của họ không qua mắt được trái tim của bạn.

• Năng lượng tiêu cực còn lây lan ra không khí. Nếu bạn cảm thấy căng thẳng, mọi người xung quanh đều cảm nhận được, và có xu hướng tránh xa bạn.

Đó là sức ảnh hưởng của trường năng lượng vô hình.

Cách có được vốn tự thân:

• Đầu thai đúng chỗ để hưởng gen trội.
• Phẫu thuật thẩm mỹ và make-up.
• Sử dụng photoshop, các app khi xuất hiện trên mạng xã hội.
• Chăm chút, tích lũy trong quá trình sống.
• Tập thể dục, ngồi thiền, làm việc tốt rèn luyện tâm để nâng cao trường năng lượng.

Cách sử dụng

Không có một công thức tuyệt đối.

Điều quan trọng bạn cần có sự rõ ràng để áp dụng linh hoạt vào từng trường hợp, và định hướng mà bạn theo đuổi.

• Cơ thể có một nhược điểm là sẽ lụi tàn theo thời gian theo luật vô thường. Bạn sẽ đau khổ nếu quá bám chấp vào nó.
• Vẻ bề ngoài nếu sử dụng quá đà sẽ dẫn bạn vào những ảo tưởng về bản thân.
• Sử dụng phong thái và trường năng lượng là hoàn hảo nhất trong hầu hết mọi trường hợp.

Vốn hiểu biết

Là sự hiểu biết của bạn về hoàn vũ (vũ trụ + tâm linh): triết học, tâm lý học, tâm linh, toán học, khoa học, nghệ thuật, kinh tế, xã hội,…

Tin tức: Nơi khan hiếm thông tin, bạn có được thông tin là có tiền. Ví dụ, bạn biết được thông tin về một dự án sắp quy hoạch bạn mua đất rồi để đó vài năm sẽ x2, x3 thậm chí x10 là chuyện bình thường. Điều đó cũng được áp dụng tương tự với thị trường chứng khoán, crypto.

Góc độ chuyên gia: là người hiểu biết sâu về một lĩnh vực sẽ được đánh giá cao, và trả nhiều tiền hơn người khác. Nhưng hãy cẩn thận, bởi vì AI đang có khả năng thay thế các chuyên gia bởi khả năng xử lý dữ liệu (big data) vô cùng chính xác. Chuyên gia đang dần bị thay thế nếu không nhanh chóng dịch chuyển.

Người tổng hợp: khác với chuyên gia, họ là người có khả năng hiểu biết nhiều lĩnh vực, và linh hoạt sử dụng kiến thức để giải quyết vấn đề trong các trường hợp cụ thể. Bạn sẽ thấy người tổng hợp có vai trò là các nhà tư tưởng, nhà sáng tạo, nhà lãnh đạo, quản lý. Họ thuê các chuyên gia về làm việc cho mình.

Khả năng tổng hợp kiến thức là nền tảng cho sự sáng tạo. Sáng tạo là quá trình ghép nối các ý tưởng cũ để tạo ra ý tưởng mới để thúc đẩy sự phát triển vượt bậc.

Để có vốn hiểu biết bạn cần:

• Học lý thuyết từ sách vở để có thêm kiến thức.
• Thực hành để có trải nghiệm thực tế – biến lý thuyết thành sự hiểu biết của riêng bạn.
• Không làm gì cả: thư giãn để thu thập tín hiệu từ vũ trụ (quá trình sáng tạo).

Vốn kỹ năng

Vốn hiểu biết là của tâm trí.

Vốn kỹ năng là của cơ thể.

Kỹ năng là các hành động của bạn nhằm tác động lên thế giới, là cách bạn hành động dựa trên sự hiểu biết của mình.

Đã là kỹ năng thì hoàn toàn có thể rèn luyện.

Kỹ năng bao gồm kỹ năng cứng và kỹ năng mềm:

• Kỹ năng cứng là các kỹ năng liên quan tới chuyên môn.
• Kỹ năng mềm là các kỹ năng liên quan tới khả năng tương tác, giao tiếp và làm việc với người khác.

Vốn xã hội

Hiểu đơn giản vốn xã hội là sự ảnh hưởng của bạn tới mọi người mà bạn tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp.

Các cách vốn xã hội được hình thành:

a. Quyền lực

Quyền lực là cách tạo có được sự ủng hộ của mọi người bằng cách khiến cho họ sợ hãi.

b. Hiệu ứng fomo

Nhiều người làm cách này bằng cách show nhà, show xe, doanh số,… Hiệu ứng fomo là con dao 2 lưỡi. Nó có gây hiệu ứng cực nhanh nhưng gây hại cho chính người sử dụng, và cả người theo dõi nếu không được kiểm soát tốt.

Người sử dụng hiệu ứng này tốt nhất để mang lại giá trị cho cộng đồng là Iman Gadzhi.

c. Sự hữu ích

Đây là phương án xây dựng mối quan hệ bằng các giá trị mà bạn mang lại cho mọi người xung quanh. Đó có thể là vật chất, tiền bạc, phương pháp, công cụ, lời khuyên (khiêm tốn), ý tưởng, hoặc chỉ đơn giản là lời động viên giúp họ vượt qua khó khăn.

d. Sự kết nối

Kết nối thường được hiểu là cùng chung tần số. Nghĩa là có các điểm tương đồng về tư duy, sở thích, hoàn cảnh, mục tiêu, chí hướng,… Hoặc chỉ đơn giản bạn là con “người” chứa cả ưu khuyết điểm thay vì thánh nhân hoàn hảo.

e. Sự dẫn dắt

Đây là cách thể hiện khả năng lãnh đạo (lãnh đạo khác với boss).

Boss là kiểu sử dụng quyền lực, luật lệ để khiến người khác làm theo các mệnh lệnh một cách ép buộc.

Lãnh đạo là khả năng dẫn dắt người khác (một cách tự nguyện) để đạt được mục tiêu.

Để làm boss thì bạn cần có quyền lực và chức vị. Còn khả năng lãnh đạo không phân biệt tuổi tác, địa vị, chức danh, và cả giai cấp. Ai cũng có thể lãnh đạo nếu có tâm muốn giúp đỡ người khác phát triển.

Một vài ví dụ đã thành công bằng cách tận dụng 4 các loại vốn trên

1. Sơn Tùng MTP

Sơn Tùng thành công vang dội là bởi vì cậu ta có khả năng sử dụng cả 4 loại vốn này.

• Vốn tự thân: Sắc đẹp thì không cần nói. Còn cái trường năng lượng Sơn Tùng tỏa ra là đến từ tình yêu âm nhạc, và yêu khán giả của mình.
• Kỹ năng chuyên môn là viết nhạc, hát. Kỹ năng mềm là lãnh đạo, quản lý, giao tiếp,…
• Hiểu biết tâm lý học, bản chất con người, âm nhạc, marketing,… và khả năng sáng tác (sáng tạo).
• Còn vốn xã hội thì sao?

Tôi khâm phục Sơn Tùng là vì cậu ấy không dựa dẫm, không nịnh hot bất kỳ ai; mà hết lòng gây dựng mối quan hệ với khán giả của mình bằng cách rèn luyện để thành thạo các kỹ năng và sự hiểu biết.

2. Đen Vâu

Đen cũng giống Sơn Tùng, nhưng tiếc là anh ấy không có sắc đẹp thôi (cũng may bù lại là cao). Xin lỗi anh Đen, nhưng đây là sự thật. Đen cực kỳ sáng tạo bằng cách giao thoa giữa âm nhạc và các trải nghiệm cá nhân của mình – đây là yếu tố giúp Đen trở nên khác biệt và không thể thay thế.

3. Nguyễn Nhật Ánh

Nhà văn thành công nhờ theo đuổi sự thành thạo trên con đường viết lách. Ông có trên 50 tác phẩm văn học. Năm 13 tuổi, đăng báo bài thơ đầu tiên.

4. Jordan B. Peterson và Naval

Jordan là người đàn ông mạnh mẽ, trí tuệ, và đầy tình thương nhất mà tôi từng biết. Jordan sử dụng vốn hiểu biết và kỹ năng làm chất liệu chính để xây dựng tên tuổi:

• Chức danh tiến sĩ và kiến thức về tâm lý học để giúp con người phát triển.
• Kỹ năng viết và ăn nói lưu loát.

Còn Naval sử dụng vốn kỹ năng (trong đó có viết trên X), và vốn hiểu biết về đầu tư, công nghệ, triết học, và kinh doanh để gây dựng lên sự nghiệp của ông.

5. Iman Gadzhi

Iman là một người nổi tiếng khoe biệt thự, xe sang trên youtube với những video hàng triệu views.

Nhưng nếu bạn dò tìm lại những video đầu tiên, bạn sẽ thấy Iman là một con người khác. Sự từ tốn, chân thật, và rất chậm rãi đi lên từ con số 0.

Đó chính là lý do mà tôi quyết định học Iman.

Đây là người duy nhất tôi khâm phục khi sử dụng sự fomo để thu hút người khác với mục đích giúp đỡ. Đằng sau cậu ấy là hệ thống khóa học chứa đầy triết lý kinh doanh và phát triển bản thân dựa trên khoa học, triết học, tâm lý học và thậm chí là tâm linh. Đó không chỉ là khóa học lý thuyết (tôi ghét lý thuyết), mà là cách cậu ấy đã ghi lại hành trình phát triển sự nghiệp của mình.

Cảm ơn Iman, tôi học được từ bạn rất nhiều. Đây là các khóa học của cậu ấy https://educate.io , bạn có thể tham khảo.

Xu hướng của nền kinh thế số

Tôi biết tới thuật ngữ nền kinh tế số từ bài viết: “Làm thế nào để trở nên giàu có mà không nhờ may mắn” của Naval – một người đàn ông có khả năng dự đoán tương lai.

Trong bài viết ông có nói rằng:

Tôi muốn tự thử nghiệm lời khuyên của Naval.

21.07.2024, tôi đã tạo tài khoản facebook mới tinh và không show bất kỳ một thành tích nào về bản thân, mà chỉ sử dụng các chiến lược viết hiện đại để xây dựng. Trong vòng 3 tháng, tôi đã nhận thấy hiệu quả rõ rệt. Nếu bạn theo dõi tôi ngay từ những ngày đầu tiên, bạn sẽ thấy được những gì tôi nói.

Điều này chứng tỏ, dù bạn là ai đi chăng nữa. Chỉ cần một chiếc máy tính (ít nhất là điện thoại) đều có thể gây dựng sự nghiệp cho chính bản thân mình.

Và 4 loại vốn (tứ tiền đồ) là các yếu tố quan trọng trong kế hoạch phát triển.

Sau đây là cách tôi đã thực hiện:

Số hóa vốn tự thân

Tôi đã dành cả tháng trời với việc tự chụp ảnh tự sướng.

Nhưng chỉ chọn ra một cái duy nhất khiến tôi hài lòng.

Tại sao nó lại quan trọng đến vậy?

Mọi người hành động theo vô thức.

Cái nhìn đầu tiên của họ vào avata của bạn sẽ giấy lên suy nghĩ của họ về yêu và ghét. Đó là lý do họ quyết định có muốn kết nối với bạn hay không.

Hôm vừa rồi, một người bạn đã dùng ChatGPT để nhận xét về avata của tôi. Nó dài ít nhất một trang giấy trắng. Nó mô tả đúng những thông điệp tôi muốn truyền tải qua bức ảnh, và hoàn toàn trùng khớp với con người tôi. Cảm ơn Nguyên Lâm, cô ấy đã mang đến cho tôi một ý tưởng tuyệt vời.

Cách thực hiện, tải ảnh của bạn lên và yêu cầu câu lệnh (prompt): “Luận giải về khí chất, thần thái, cảm giác, và họ ở đâu trên hành trình phát triển dựa theo avata này”. Sau đó, chọn ra avata ưng ý.

Tiếp theo, thiết kế ảnh bìa, và viết tiểu sử (bio) thể hiện tầm nhìn, hoặc những giá trị mà bạn sẽ mang lại cho khán giả.

Thành thạo kỹ năng

Thận trọng!!!

Đừng để cuộc sống của bạn phụ thuộc vào mối quan hệ, sắc đẹp và danh tiếng.

• Sắc đẹp rồi sẽ mất đi.

• Mối quan hệ có thể đổ vỡ.

• Danh tiếng có thể bị mất (vì vu oan).

Nhưng…

“Sự thành thạo là mục tiêu tốt nhất vì người giàu không thể mua được, người thiếu kiên nhẫn không thể thúc ép, người có đặc quyền không thể thừa kế và không ai có thể đánh cắp được. Bạn chỉ có thể kiếm được nó thông qua sự chăm chỉ. Sự thành thạo là địa vị tối thượng.” —David Sivers

Vì vậy,…

Điều quan trọng đầu tiên là bạn cần lựa chọn kỹ năng giá trị cao, và có tương lai:

• Nói
• Viết
• Kết nối
• Thuyết phục
• Thấu hiểu, cảm thông
• Quan sát, xây dựng, và sáng tạo
• Lập kế hoạch, phân tích và lên chiến lược
• Lãnh đạo, tác động, và truyền cảm hứng
• …

Khi trở nên thành thạo, bạn sẽ có nền tảng vững chắc để xây dựng mối quan hệ, và danh tiếng.

Học cách bán hàng:

Đầu tiên bạn cần học rèn luyện kỹ năng viết hoặc nói – đó là kỹ năng vĩnh cửu.

Tôi chọn viết vì nó đơn giản và nhanh nhất để tôi trình bày các ý tưởng của mình – giống như xỏ giày vào chạy bộ vậy.

Điều đặc biệt, Viết vừa là kỹ năng cứng vừa là kỹ năng mềm:

• Cứng: khả năng trình bày, soạn thảo văn bản, SEO, viết kịch bản, các kỹ thuật content,…
• Mềm: khả năng tác động, kết nối (đồng cảm), thuyết phục, sáng tạo,…

Hầu hết mọi người không thể tiến xa hơn trên con đường viết lách là vì họ tập trung quá nhiều vào kỹ năng cứng (các kỹ thuật viết content). Vì vậy, Viết hiện đại là hệ sinh thái viết nội dung mà tôi xây dựng chủ yếu tập trung vào việc phát triển kỹ năng mềm để giúp học viên khỏa lấp được những gì họ còn thiếu.

Lưu ý: Nếu bạn cung cấp sản phẩm liên quan đến viết lách bạn cần học cả cứng và mềm. Nhưng nếu bạn làm lĩnh vực khác (như yoga, fitness, chăm sóc sức khỏe, mối quan hệ,…) thì tập trung 80% vào mềm còn 20% vào cứng.

Khi thành thạo viết lách, nó giúp tôi có nhiều lựa chọn: Tự quảng bá bản thân mình, cung cấp dịch vụ viết lách (như ghostwriting, tiếp thị email, bài viết blog,…), đào tạo về viết (tư vấn, coaching hoặc khóa học).

Học cách xây dựng:

Ai cũng hiểu rằng muốn giàu có phải xây dựng doanh nghiệp (làm chủ).

Nhưng hiếm ai nhận ra điều này:

Internet và công nghệ phát triển đến nỗi một đứa trẻ ở vùng nông thôn cũng có thể xây dựng công việc kinh doanh một người chỉ bằng chiếc máy tính (hoặc ít nhất khởi đầu bằng một chiếc điện thoại kết nối internet).

Tại sao?

Mọi thứ đều bắt đầu miễn phí (cho đến khi bạn khá giả); và nó đã có thể thay thế toàn bộ cho mô hình doanh nghiệp truyền thống. Đặc biệt chúng chỉ cần quản lý chỉ bằng một người.

• Website (miễn phí có carrd) thay thế cửa hàng vật lý.

• Mạng xã hội là công cụ quảng cáo bằng cách viết bài không giới hạn.

• Calendly thay thế cho cô thư ký sắp xếp các cuộc hẹn với khách hàng.

• Zoom thay thế cho phòng họp và các buổi gặp gỡ nhậu nhẹt, cafe.

• Không mất tiền nhập hàng với các chương trình affilite (tiếp thị liên kết). Tạo sản phẩm số và bán không giới hạn. Học một kỹ năng giá trị cao, và cung cấp dưới dạng dịch vụ.

• Trí tuệ nhân tạo AI, máy móc, công nghệ (no-code) trở thành nhân viên của bạn làm việc 24/24 mà không ca thán.

Cuối cùng, bạn học được cách tận dụng “tứ tiền đồ” với 4 loại vốn không rủi ro như sử dụng vốn tín dụng (tiền) và vốn lao động (quản lý con người).

Chưa bao giờ việc xây dựng doanh nghiệp lại thuận lợi như thời điểm hiện tại.

Tất cả các công cụ đều sẵn sàng.

Việc của bạn là bắt tay vào xây dựng.

Ví dụ về cá nhân tôi, học các kỹ năng xây dựng doanh nghiệp một người giúp tôi có nhiều lựa chọn. Tự xây dựng doanh nghiệp cho riêng mình (như bạn đang thấy). Cung cấp dịch vụ setup hệ thống doanh nghiệp một người cho người khác. Sắp tới sau hệ sinh thái Viết hiện đại, tôi sẽ xây dựng thêm sản phẩm số Hệ thống doanh nghiệp một người để hướng dẫn lại cho những ai có mục tiêu giống tôi.

Gia tăng vốn hiểu biết

1. Tự học

Nếu bạn ngừng học, bạn sẽ bị tụt lại phía sau.

Nhưng nếu bạn không tự học, bạn sẽ lạc lối.

Tại sao?

Khi bạn học theo sự sắp đặt của một người, hoặc một tổ chức, bạn sẽ rơi vào thế bị động. Họ sẽ đưa cho bạn một công thức để làm, một con đường học tập định sẵn để bạn dập khuôn. Đó chính là lý do hàng ngàn sinh viên ra trường thất nghiệp hoặc dù có việc làm đều trở nên lạc lõng, mất phương hướng.

Bạn biết điều gì không?

Bạn là một thực thể độc lập. Bạn là đặc biệt, và duy nhất trên trái đất này. Hoàn cảnh, tính cách, sở thích, mong muốn, và hành trình trải nghiệm của bạn không giống bất kỳ ai.

Bởi vậy, bạn cần có một con đường cho riêng mình, và một đích đến chỉ bạn mới biết. Hãy kỳ lạ, là chính mình và tự do.

Vì vậy, chỉ có tự học mới tìm ra con đường của riêng bạn.

Để tự học, trước tiên bạn cần xác định chủ đề bạn yêu thích.

Sau đây là một số gợi ý cho bạn:

• Tâm linh, triết học
• Khoa học
• Tâm lý học
• Nghệ thuật
• Sức khỏe
• Công nghệ
• Đầu tư, kinh doanh, tiếp thị
• …

Sự hiểu biết khác với kỹ năng. Để thành thạo kỹ năng thì bạn cần tập trung vào một thứ. Nhưng để nâng cao tầm hiểu biết hãy tìm hiểu nhiều chủ đề (từ nhiều thầy khác nhau). Khi bạn hiểu biết càng nhiều, bạn sẽ nâng cao được tư duy phản biện, và có nguồn nguyên liệu dồi dào cho sáng tạo.

Nhưng thời gian có hạn, làm sao để học nhiều chủ đề cùng một lúc vậy Thông?

Câu trả lời là học những điều cơ bản, đơn giản, và gắn liền với cuộc sống của bạn. Cái gì quá cao siêu, không thể áp dụng thì bỏ nó đi – tránh rơi vào địa ngục lý luận vô ích (giống mấy ông suốt ngày ngồi trà đá chém gió tranh luận đúng sai).

Học đến đâu, làm đến đấy.

Ví dụ: Tôi hay viết về Đạo Phật nhưng tôi chỉ có nghiên cứu đi nghiên cứ lại về Tứ diệu đế và thuyết duyên khởi. Về tâm lý học, tôi cũng chỉ nghiên cứu các câu trích dẫn của Carl Jung trên googdreads, video trên youtube (tôi chưa bao giờ đọc quyển sách nào của Carl Jung cả dù thường xuyên sử dụng trích dẫn của ông), và các khái niệm ý thức, vô thức của Sigmund Freud’s. Biết nhiều không quan trọng, quan trọng là liên hệ và ứng dụng được nó với cuộc sống cũng như công việc của bạn.

2. Trở thành người sáng tạo

Con đường trở thành chuyên gia không còn an toàn nữa.

Tạm dịch:

Tác nhân AI mới của OpenAI “Deep Research” giống như có một trợ lý 24/7 ngay lập tức trở thành chuyên gia về bất kỳ chủ đề nào – sau đó vượt qua cả giáo sư (như tôi!) hoặc chuyên gia về chủ đề đó khi yêu cầu trợ giúp! Đây là trải nghiệm cực kỳ thú vị và gây nghiện nhưng cũng rất khiêm tốn khi sử dụng!
– Giáo sư, nhà khoa học Derya Unutmaz, MD

Bởi vậy, bạn cần tiến thêm một bước nữa để đi vào con đường sáng tạo.

Kết nối các điểm là khả năng sáng tạo.

Tôi đã viết một hướng dẫn chi tiết để bạn trở thành người sáng tạo trong ebook Ý tưởng thiên tài – hãy chiếm lấy nó sớm nhất có thể để đón đầu xu hướng, và đi trước người khác.

Các ý tưởng sáng tạo là nguồn tài nguyên để xây dựng vốn xã hội.

Xây dựng vốn xã hội

Bạn muốn xây dựng sự nghiệp, bạn không thể làm việc một mình.

Bạn cần các kết nối giúp đỡ bạn trên hành trình phát triển.

Sau đây là cách tôi xây dựng vốn xã hội:

1. Lựa chọn loại vốn phù hợp

Có nhiều phương pháp xây dựng mối quan hệ khác nhau, nhưng tôi thích nhất cách xây dựng dựa trên các giá trị.

Tại sao?

Khi bạn mang lại giá trị cho người khác, bạn nhận được sự tôn trọng. Bạn không cần phải tỏ ra khúm núm, cầu cạnh bất kỳ ai.

Cách bạn trao đi giá trị:

• Tiền bạc ư? Trước vung tiền, hãy đếm trong túi bạn có bao nhiêu?

• Thời gian thì sao? Bạn chỉ có giới hạn 24/ngày như bao người khác, và bạn chỉ có thể dành một vài giờ ít ỏi cho mối quan hệ mang lại giá trị cao.

• Công sức của bạn? Sức lực là có hạn, bạn có khỏe đến mấy cũng chỉ làm việc gấp 3 người thường.

Đó là lý do tại sao chúng ta kiếm tiền bằng thời gian, và công sức thì không bao giờ ngóc đầu lên được.

Bởi vậy, bạn cần một nguồn tài nguyên vô hạn.

Ý tưởng là vô hạn, và tạo ra kết quả phi tuyến tính.

2. Tận dụng đòn bẩy internet (phương tiện truyền thông)

Ngày xưa, khi có một ý tưởng hay, bạn chỉ có thể nói với vài người bạn của mình khi gặp mặt. Nếu ý tưởng đó giúp ích cho họ, mối quan hệ giữa bạn trở nên thân thiết.

Ngày nay, cũng với ý tưởng đó, bạn có thể nói với 1,000 người trên internet. Trong 1,000 người đó có khoảng 50 người thích ý tưởng của bạn, bạn có một sự kết nối. Nếu có 10 người áp dụng ý tưởng của bạn, và làm cuộc sống (công việc) của họ tốt lên, bạn có 10 kết nối thân tình (tin tưởng).

Hiểu đơn giản, đòn bẩy là cách bạn nhân giá trị của mình lên 10, 100 hoặc 1,000 lần mà chỉ tốn cùng một công sức.

Nên nhớ, ý tưởng của bạn giống như mưa. Mưa rơi vào vườn thì mọc đầy hoa. Mưa rơi vào đầm lầy thì mọc đầy cỏ dại.

Bởi vậy, hãy mạnh dạn và kiên trì chia sẻ thường xuyên, bạn sẽ tìm được những kết nối giá trị. Còn những ai không thích ý tưởng của bạn, đơn giản họ không phù hợp (để đón nhận giá trị), hãy để họ rời đi.

Nhân tiện, tôi welcome trong việc kết nối với những người cùng chí hướng để giúp nhau phát triển. Hãy liên hệ với tôi nếu bạn cảm thấy chúng ta có cùng mục tiêu.

3. Ý tưởng phải gắn liền với hành trình phát triển của bạn

Nhiều người bị fomo vì views, hoặc viral nên không hiểu được điều này.

Người sáng tạo không phải là người sáng tạo nội dung (nếu hiểu được, bạn sẽ nắm trọn tương lai).

Người sáng tạo nội dung tập trung vào việc:

• Các bài viết viral trên internet.
• Tích lũy lượt xem, follow.
• Kiếm tiền qua lượt xem, booking quảng cáo, affiliate shopee,… hoặc không cần tiền mà chỉ cần đắm chìm trong dopamine từ sự chú ý.
• Họ gọi công việc này là xây kênh.

Người sáng tạo thì khác:

• Tập trung vào phát triển cá nhân.
• Giải quyết các vấn đề trong công việc và cuộc sống một cách sáng tạo.
• Chia sẻ các ý tưởng giúp thay đổi cuộc sống của họ lên internet thông qua việc viết hoặc nói, để hướng dẫn người khác đạt được mục tiêu giống họ.
• Kiếm tiền thông qua việc cung cấp giải pháp mà họ đã hoặc đang sử dụng (đã chứng minh tính hiệu quả).

Tóm lại, bạn là người sáng tạo thì nội dung bạn viết ra phải gắn liền với hành trình phát triển của bạn.

Tương lai thuộc về người sáng tạo.

(Tại sao?)

Người sáng tạo nội dung đang dần trở nên đông đúc. Nếu bạn đã xây kênh thì bạn biết, không phải cứ có views, cứ viral là có tiền. Rồi AI (trí tuệ nhân tạo) sẽ thay thế họ, vì nó có thể tạo ra hàng nghìn nội dung chỉ trong vài phút.

Người sáng tạo giống như viên kim cương trong lòng đất – khó tìm nhưng dễ tận hưởng. Họ là những người mở đường cho công việc mới, cuộc sống mới tốt đẹp hơn. Rồi sau đó, họ chia sẻ những ý tưởng sáng tạo (kinh nghiệm, bài học thông qua câu chuyện cá nhân họ) cho những người đi sau vài bước.

Nội dung của bạn chính là đại diện cho con người bạn, công việc, và cuộc sống của bạn.

Đương nhiên, nó sẽ được ít like, share hơn so với các nội dung chung chung. Nhưng đổi lại, bạn sẽ nhận được các kết nối chất lượng để xây dựng vốn xã hội của mình.

Lời nhắn nhủ từ tôi

Internet và công nghệ đã thay đổi tất cả.

Bất kỳ ai cũng bắt đầu khởi khiệp mà không cần sử dụng vốn tín dụng (tiền) và sức lao động (thuê nhân viên).

Thứ bạn cần có là sử dụng linh hoạt 4 loại vốn trong Tứ tiền đồ mà tôi trình bày trong lá thư này.

Vốn tự thân: Nếu có sắc đẹp hoặc năng lượng tốt (vốn tự thân) hãy sử dụng nó. Nếu không có, cũng không sao. Bạn có thể xây dựng phong thái và sử dụng 3 loại vốn còn lại (vì với viết bạn không cần lộ mặt quá nhiều, hoặc cởi trần nhảy trên tiktok).

Vốn hiểu biết: Gia tăng sự hiểu biết của mình bằng cách không ngừng tự học hỏi. Internet là trường đại học miễn phí, đừng bỏ qua nó.

Vốn kỹ năng: Tất cả các cục thịt có hai núm vú chạy vòng quanh trái đất này đều phải học ít nhất một kỹ năng nếu muốn phát triển. Kỹ năng đầu tiên cần phải học là nói hoặc viết (ưu tiên viết vì nó dễ bắt đầu). Tiếp theo là các kỹ năng chuyên môn khác.

Vốn xã hội: Nếu bạn muốn phát triển, bạn không thể làm một mình. Bạn cần có mạng lưới giúp đỡ mình trên hành trình phát triển. Thường xuyên trao đi tài nguyên để thu hút những kết nối có giá trị (đẩy lùi kết nối phù phiếm). Ý tưởng là nguồn tài nguyên vô hạn. Sử dụng đòn bẩy phương tiện truyền thông (media) để khuếch đại giá trị lên gấp nghìn lần.

Và đừng quên bán một thứ gì đó để kiếm lấy tiền.

Chúc bạn tiền đồ rực rỡ, tươi sáng tự gấm hoa.

– Đỗ Đức Thông